Op 19 juni kwamen we met samen met politici, natuurbeheerders en andere geïnteresseerden om te praten over de Kwestie Meijendel. Natuurpark Meijendel en Berkheide heeft twee jaar geleden het Lab Toekomstige Generaties gevraagd om een onderzoek uit te voeren en hen te helpen met het realiseren van de mooist mogelijke toekomst voor het natuurgebied.
Na een korte introductie vertelde Jessica den Outer over Rechten van de Natuur. We keken terug naar de eerste ontwikkelingen waarbij natuur een stem kreeg. En naar de tegenwoordige tijd! Tegenwoordig zijn er zo’n 500 casussen over rechten voor de natuur. Zo ook in Nederland. Een van het Lab’s eerste kwesties ging bijvoorbeeld over de waddenzee. Om aan te tonen hoe je als burger in actie kan komen voor rechten voor de natuur vertelde Jessica over een voorbeeld in Spanje, bij Mar Menor.
In Spanje bestaat een mogelijkheid om met genoeg steun een initiatiefwet te maken – dit pakte rechtenstudenten op om in actie te komen voor het 135km2 grote meer ‘Mar Menor’. Een hittegolf zorgde daar voor een ecologische ramp, waarbij meer dan 400 ton dode zeedieren aanspoelde langs de randen van het meer. Door de schokkende gevolgen van nóg een hittegolf vormde men een menselijke ketting van 73 km lang. De actie kreeg zoveel aandacht dat tienduizenden mensen in actie kwamen. Uiteindelijke tekende zelfs de minister president van Spanje het voorstel om van Mar Menor een rechtspersoon te maken. Dit is in 2022 gebeurd, daarmee is het het eerste Europese natuurgebied met een eigen rechtspersoon.
Hierna lichtte co-laborant Tineke de casus Meijendel toe. De originele onderzoeksvraag die werd ingebracht bij het Lab was “Hoe kunnen de unieke natuur en rust in het Natura 2000-gebied Meijendel & Berkheide op een meer effectieve wijze worden beschermd, hersteld en voor toekomstige generaties worden behouden?”. Tineke vertelde over het onderzoek, de gehanteerde methoden en het juridisch kader waar binnen het natuurgebied valt.
Tussendoor nam Jan van de Venis ons mee op een tijdreis via de Lab Toekomstige Generaties’ inleefoefening. Met het publiek verkenden we hoe het natuurgebied er uit zou zien 7 generaties in de toekomst. Sommige mensen hoorden de vogels fluiten, anderen maakten zich zorgen of de toekomst voor het natuurgebied wel zo mooi zou zijn.
Daarna gingen we over naar de mogelijke oplossingen. Hier werd het publiek gevraagd om te reflecteren op wat ze gehoord hebben, en vragen te stellen om samen tot een beter beeld te komen rondom de kwestie.
Het publiek vroeg zich af of je met een focus op N2000-gebieden niet voorbij gaat aan alle andere niet erkende natuur. Of de bestaande instrumenten werken – of waarom niet, en hoe opkomen vanuit natuur juist de vaste kaders kan doorbreken. Ook waren bezoekers benieuwd hoe iemand eigenlijk tot voogd voor natuur benoemd zou kunnen worden, wie daarover mag beslissen en of dat een democratisch gekozen of een aangewezen functie zou zijn.
De interactie tussen het publiek, het panel en de presentatoren leverde mooie input op om verder over na te denken in relatie tot Meijendel, en ook genoeg gesprekstof voor de borrel waarmee we het evenement afsloten. Het was een leuke dag!
What’s next?
Binnenkort presenteren we hier de onderzoeksresultaten en een stappenplan voor Natura2000 gebieden. Stay tuned!